Ar Aghaidh (CEAD SCEIDEAL. FUIRM CHO-AONTUITHE CHUN AITREABH, ETC., DO CHEANNACH.)

26 1928


Uimhir 26 de 1928


ACHT NA nUACHTARLANN, 1928.


ACHT CHUN SOCRÚ DO DHÉANAMH CHUN GNÓ NA DÉIRÍOCHTA AGUS DAOINE AGUS COMHAR-CHUMAINN A BHÍONN AG GABHÁIL DO SAN DO RIALÁIL AGUS DO STIÚRA NÍOS ÉIFEACHTÚLA MAIDIR LE NITHE ÁIRITHE D'FHONN AN GNÓ SAN D'ATH-CHÓ-GHLÉASA NÍOS FEARR AGUS I gCÓIR NITHE EILE A BHAINEANN LEIS AN ATH-CHÓ-GHLÉASA SAN. [3adh Lúnasa, 1928.]

ACHTUIGHEADH OIREACHTAS SHAORSTáIT ÉIREANN MAR LEANAS:—

Mínithe.

1. —San Acht so—

cialluíonn an focal “an tAire” an tAire Tailte agus Talmhaíochta;

cialluíonn an focal “an Chuideachta” Cuideachta na Déirí-Dheighleála, Teoranta;

cialluíonn an focal “cumann” cumann atá cláruithe fén Industrial and Provident Societies Act, 1893, agus dar cuspóir im, uachtar, no tora eile déiríochta do dhéanamh;

cialluíonn an focal “an Roinn” Roinn Talmhaíochta agus Cheárd-Oideachais na hÉireann; agus

foluíonn an focal “uachtarlann” aon mhonarcha no gléasra chun torthaí no fo-thorthaí bainne do dhéanamh no aon stáisiún no depot chun bainne ar a staid nádúrtha do bhailiú.

Dlighfar íoc as nua-sholáthairtí bainne.

2. —(1) I gcás in ar dineadh uachtarlann no cuideachta 'na raibh uachtarlann dá cuid féin aici do cheannach (roimh rith an Achta so no dá éis sin) le hairgead do sholáthruigh an tOireachtas, dlighfidh gach éinne 'na mbeidh uachtarlann ar siúl aige agus a gheibheann (roimh rith an Achta so no dá éis sin) soláthar bainne (dá ngairmtear nua-sholáthar bainne san Acht so) o dhuine do sholáthruigh bainne don uachtarlainn sin aon uair tar éis an 22adh lá d'Fheabhra, 1927, dlighfe sé suim cholna a háireofar sa tslí a luaidhtear anso ina dhiaidh seo maraon le hús do réir an ráta agus ón dáta a luaidhtear anso in dhiaidh seo d'íoc do réir an Achta so leis an gCuideachtain maran fé Chó-aontú leis an gCuideachtain, sa bhfuirm atá curtha síos sa Chéad Sceideal a ghabhann leis an Acht so no sa bhfuirm atá curtha síos sa Dara Sceideal a ghabhann leis an Acht so, do fuair sé an nua-sholáthar bainne sin.

(2) An tsuim cholna is iníoctha ag éinne leis an gCuideachtain fén alt so ar scór nua-sholáthar bhainne, déanfidh an Roinn í d'fháil amach agus do dheimhniú do réir na bhforálacha so a leanas, sé sin le rá:—

(a) toghfidh agus ceapfidh an Roinn, maidir leis an duine sin, an bhliain ina ndéanfar an togha no bliain éigin roimhe sin nár luatha in aon chás ná an bhliain 1927;

(b) gheobhaidh an Roinn amach an lá sa bhliain a ceapfar amhlaidh a fuair an duine sin an chaindíocht bhainne ba mhó (dá ngairmtear caindíocht an tsár-lae san Acht so) dá bhfuair sé ar scór an nua-sholáthair bhainne sin ach ní bheidh an lá san ina lá do tháinig tar éis lá ná raibh an duine sin ullamh ar sholáthairtí bainne do ghlaca;

(c) ceapfidh an Roinn an lá (dá ngairmtear lá an aistrithe san Acht so) do haistríodh an nua-sholáthar bainne sin ón uachtarlainn sin go dtí an duine sin agus isé lá a ceapfar do ghnáth ná an lá a fuair an duine sin an nua-sholáthar bainne sin mar an gcéad uair, ach féadfidh an Roinn in aon chás áirithe aon lá roimhe sin do cheapa nár luatha ná sé mhí roimh an lá san a fuarthas an nua-sholáthar bainne sin mar an gcéad uair amhlaidh;

(d) déanfidh an Roinn an tsuim cholna san is iníoctha ag an duine sin leis an gCuideachtain d'áireamh do réir ráta púint in aghaidh gach galúin iomláin de bhainne i gcaindíocht an tsár-lae;

(e) isé ús is iníoctha ag an duine sin leis an gCuideachtain ná ús ar an suim cholna san do réir ráta cúig go leith per cent. per annum o lá an aistrithe;

(f) tabharfidh an Roinn amach don Chuideachtain deimhniú (dá ngairmtear deimhniú fiachais san Acht so) maidir leis an duine sin, ag deimhniú méid na suime colna san is iníoctha ag an duine sin leis an gCuideachtain fén alt so agus ag demhniú an ráta ar a mbeidh agus an dáta o n-a mbeidh ús ar an suim cholna san iníoctha ag an duine sin leis an gCuideachtain fén alt so.

(3) Beidh gach deimhniú fiachais a thabharfidh an Roinn amach fén alt so ina fhianaise dho-chlaoite ar gach ní a tabharfar le tuisgint ann a bheith á dheimhniú ann.

Deimhnithe fiachais maidir le daoine nách cumainn.

3. —(1) Nuair a bheidh deimhniú fiachais maidir le héinne nách cumann tabhartha amach go cuibhe don Chuideachtain ag an Roinn féadfidh an Chuideachta fógra i dtaobh tabhairt-amach an deimhnithe sin maraon le cóip den deimhniú san (istigh sa bhfógra san no mar scríbhinn ar leithligh) do sheirbheáil tríd an bpost ar an duine sin agus i gcionn seacht lá o sheirbheáil an fhógra san agus na cóipe sin den deimhniú dlighfidh an duine sin, mara mbeidh no sa mhéid ná beidh saoirse aige fén alt so, an tsuim cholna a bheidh luaidhte sa deimhniú san d'íoc leis an gCuideachtain maraon le hús uirthi do réir ráta cúig go leith per cent. per annum o lá an aistrithe mar a bheidh sé luaidhte sa deimhniú san go dtí n-a híoc agus féadfidh an Chuideachta an méid sin do bhaint de mar fhiacha gnáth-chonnartha.

(2) Nuair a sheirbheáilfidh an Chuideachta ar éinne fén alt so fógra i dtaobh tabhairt amach deimhnithe fhiachais maraon le cóip den deimhniú san, má thugann an duine sin don Chuideachtain, laistigh de sheacht lá tar éis na seirbheála san, fógra go bhfuil sé chun scur den nua-sholáthar bhainne le n-a mbaineann an deimhniú fiachais sin do ghlaca agus má scuireann sé, laistigh den seacht lá san, den nua-sholáthar bhainne sin do ghlaca, ansan faid ná beidh sé ag glaca an nua-sholáthair bhainne sin beidh an duine sin saor o fhiachas íoctha na suime colna a luaidhtear sa deimhniú san no an úis ar an suim sin ach má ghlacann sé an nua-sholáthar bainne sin arís ina dhiaidh sin beidh deire leis an saoirse sin agus tiocfa sé láithreach fé fhiachas íoctha na suime colna san maraon le hús ar an suim sin o lá an aistrithe do réir an Achta so fé is ná beadh sé saor amhlaidh riamh.

Deimhnithe fiachais maidir le cumainn.

4. —(1) Nuair a bheidh deimhniú fiachais maidir le cumann tabhartha amach go cuibhe don Chuideachtain ag an Roinn déanfidh an Chuideachta láithreach fógra i dtaobh tabhairtamach an deimhnithe sin maraon le cóip den deimhniú san (istigh sa bhfógra san no mar scríbhinn ar leithligh) do sheirbheáil tríd an bpost ar an gcumann san agus leis sin tiocfidh agus beidh an cumann san fé fhiachas an tsuim cholna agus an t-ús a bheidh luaidhte sa deimhniú san d'íoc leis an gCuideachtain sa tslí seo a leanas, sé sin le rá, an tsuim cholna san d'íoc ina hocht dtráthchoda bliantúla có-ionanna 'na mbeidh an chéad tráthchuid acu iníoctha an 1adh lá den chéad Mhí na Samhna tar éis tabhairtamach an deimhnithe sin maraon le hús ar an suim cholna san do réir ráta cúig go leith per cent. per annum o lá an aistrithe go dtí dáta an íoctha, agus 'na mbeidh na tráthchoda eile acu iníoctha an 1adh lá de Mhí na Samhna gach bliain de sna seacht mbliana ina dhiaidh sin maraon le hús do réir an ráta roimhráite o íoc na tráthchoda roimhe sin ar an méid den tsuim cholna a bheidh de thurus na huaire gan íoc.

(2) Nuair a thiocfidh cumann fé fhiachas fén alt so suim cholna d'íoc ina tráthchoda leis an gCuideachtain, ansan—

(a) má bhíonn aon tráthchuid den tsórt san den tsuim cholna san no aon ús uirthi gan íoc ar feadh triocha lá tar éis an céanna do theacht dlite, no

(b) má eiríonn an cumann san as a ghnó, no

(c) má dintar ordú no má rithtear rún speisialta no neaghnáth chun gnó an chumainn sin do chríochnú, no

(d) má theipeann ar an gcumann san feidhmiú no cólíona do dhéanamh ar aon cheann áirithe d'fhorálacha an chéad ailt eile den Acht so a bheidh air d'fheidhmiú no do chólíona,

tiocfidh iomlán na suime colna san a bheidh an uair sin gan íoc, tiocfa sé, d'ainneoin éinní atá sa bhfo-alt san roimhe seo, chun bheith iníoctha láithreach maraon le hús air do réir an ráta roimhráite agus tiocfidh gach urrús ar an suim cholna san chun bheith ionchurtha i bhfeidhm láithreach.

Cumainn do thabhairt fiachscaireanna amach.

5. —(1) Nuair a bheidh deimhniú fiachais maidir le cumann tabhartha amach don Chuideachtain ag an Roinn fén Acht so, beidh sé dleathach don chumann san, agus má cheanglann agus nuair a cheanglóidh an Chuideachta air é déanfidh an cumann san, scaireanna sa chumann san (dá ngairmtear fiach-scaireanna san alt so) darb ainmluach punt an ceann do thabhairt amach don tsoláthróir bhainne gur tugadh an deimhniú fiachais sin amach i dtaobh a sholáthair bhainne agus an méid scaireanna den tsórt san a bheidh le tabhairt amach amhlaidh d'aon tsoláthróir den tsórt san áireofar iad do réir trí scaireanna no do réir pé méid os a chionn san de sna scaireanna san a cheanglóidh an Chuideachta ar an gcumann a thabhairt amach in aghaidh gach bó is leis an soláthróir sin an uair sin mar a dheimhneoidh an Roinn an méid sin.

(2) Beidh fiach-scaireanna a tabharfidh cumann amach do réir an ailt seo ar fáil don Chuideachtain mar urrús air go bhfaghfar thar n-ais ón gcumann san an tsuim cholna agus an t-ús (dá ngairmtear le chéile sa bhfo-alt so na fiacha) a bheidh luaidhte sa deimhniú fiachais agus gur mar gheall ortha a tugadh na fiachscaireanna san amach agus chuige sin beidh éifeacht ag na forálacha so a leanas, sé sin le rá:—

(a) tuigfar gur dhin an cumann san aisíoc na bhfiach sa tslí a foráltar leis an Acht so do chur mar mhuirear ar chaipital na bhfiach-scaireanna san;

(b) faid a bheidh aon chuid de sna fiacha gan íoc déanfidh an cumann, tré oiread so an galún do bhaint as praghas an bhainne a cheannóidh sé o shealbhóir na bhfiach-scaireanna san no i pé slí eile a shocróidh sé pé méid do ghlaoch isteach gach bliain dá mbeidh an uair sin gan glaoch isteach do chaipital na bhfiachscaireanna san, is gá chun soláthar do dhéanamh chun suim na tráthchoda de sna fiacha agus an úis ortha a bheidh dlite an bhliain sin d'íoc leis an gCuideachtain;

(c) déanfar gach airgead a glaodhfar isteach amhlaidh d'íoc isteach i gcuntas fé leith i gcó-ainmneacha na Cuideachtan agus an chumainn sin, agus cuirfar é chun an tráthchuid de sna fiacha agus an t-ús d'íoc leis an gCuideachtain fé mar agus nuair a bheid iníoctha fén Acht so agus chun na críche sin amháin;

(d) go dtí go mbeidh na fiacha íoctha go hiomlán ní dhéanfidh an cumann san aon ghlaoch ar chaipital na bhfiachscaireanna san ach na glaoite a ceangailtear anso roimhe seo do dhéanamh ná ní dhéanfa sé aon chuid d'aon tsuim a gheobhfar ar scór aon ghlaoigh den tsórt deiridh sin a luaidhtear do chur chun aon chríche eile seachas na fiacha do laigheadú;

(e) ar thárla d'éinní de sna nithe 'na mbeidh fuighlach neamh-íoctha cholann na bhfiach iníoctha díreach ar thárla dho, déanfidh an cumann san, má cheanglann an Chuideachta air é, a mbeidh an uair sin gan glaoch isteach de chaipital na bhfiach-scaireanna san do ghlaoch isteach láithreach, no pé méid de is gá (i dteanta aon airgid eile leis an gcumann san a bheidh ar fáil chuige sin agus aon tsuime a bheidh an uair sin i gcreidiúint don chuntas fé leith sin sna có-ainmneacha san) chun an tsuim iomlán a bheidh gan íoc ar scór na bhfiach an uair sin d'aisíoc leis an gCuideachtain agus déanfa sé an t-airgead a gheobha sé ar scór na nglaoite sin d'íoc isteach sa chuntas fé leith sin chun é do chur chun an tsuim a bheidh dlite ar scór na bhfiach an uair sin d'íoc leis an gCuideachtain agus chuige sin amháin.

Có-aontuithe sa bhfuirm atá sa Chéad Sceideal do dhleathú.

6. —Aon chó-aontú (a foluítear sa bhfocal “có-aontú a dleathuítear leis an Acht so” san Acht so) a bheidh sa bhfuirm no do réir bhrí na fuirme atá curtha síos sa Chéad Sceideal a ghabhann leis an Acht so agus do dineadh, roimh rith an Achta so no dá éis sin, idir an Chuideachta agus cumann beidh sé agus (i gcás aon chó-aontú den tsórt san do dineadh roimh rith an Achta so) tuigfar go raibh sé riamh dleathach agus dá réir sin faisnéistear leis seo go mbeidh ag an gcumann san o dháta an chó-aontuithe sin amach agus (más roimh rith an Achta so do dineadh an có-aontú san) go dtuigfar go raibh riamh aige ón dáta san, d'ainneoin éinní atá san Industrial and Provident Societies Act, 1893, agus i rialacha an chumainn sin, comhacht chun gach gníomh agus rud do dhéanamh agus gach scríbhinn do chríochnú is gá no is ceart chun téarmaí an chó-aontuithe sin do chur i bhfeidhm.

Có-aontuithe sa bhfuirm atá sa Dara Sceideal do dhleathú.

7. —Aon chó-aontú (a foluítear sa bhfocal “có-aontú a dleathuítear leis an Acht so” san Acht so) a bheidh sa bhfuirm no do réir bhrí na fuirme atá curtha síos sa Dara Sceideal a ghabhann leis an Acht so agus do dineadh, roimh rith an Achta so no dá éis sin, idir an Chuideachta agus cumann beidh sé agus (i gcás aon chó-aontú den tsórt san do dineadh roimh rith an Achta so) tuigfar go raibh sé riamh dleathach agus dá réir sin faisnéistear leis seo go mbeidh ag an gcumann san o dháta an chó-aontuithe sin amach agus (más roimh rith an Achta so do dineadh an có-aontú san) go dtuigfar go raibh riamh aige ón dáta san, d'ainneoin éinní atá san Industrial and Provident Societies Act, 1893, agus i rialacha an chumainn sin, comhacht chun gach gníomh agus rud do dhéanamh agus gach scríbhinn do chríochnú is gá no is ceart chun téarmaí an chó-aontuithe sin do chur i bhfeidhm.

Có-aontuithe sa bhfuirm atá sa Tríú Sceideal do dhleathú.

8. —Aon chó-aontú (a foluítear sa bhfocal “có-aontú a dleathuítear leis an Acht so” san Acht so) a bheidh sa bhfuirm no do réir bhrí na fuirme atá curtha síos sa Tríú Sceideal a ghabhann leis an Acht so agus do dineadh, roimh rith an Achta so no dá éis sin, idir an Roinn agus cumann beidh sé agus (i gcás aon chó-aontú den tsórt san do dineadh roimh rith an Achta so) tuigfar go raibh sé riamh dleathach agus dá réir sin faisnéistear leis seo go mbeidh ag an gcumann san o dháta an chó-aontuithe sin amach agus (más roimh rith an Achta so do dineadh an có-aontú san) go dtuigfar go raibh riamh aige ón dáta san, d'ainneoin éinní contrárdha dho san atá san Industrial and Provident Societies Act, 1893, agus i rialacha an chumainn sin, comhacht chun gach gníomh agus rud do dhéanamh agus gach scríbhinn do chríochnú is gá no is ceart chun téarmaí an chó-aontuithe sin do chur i bhfeidhm.

Diúltú do scaireanna do ghlaca i gcumann.

9. —(1) I gcás ina mbeidh sé ceangailte ar chumann leis an Acht so no fé, no le có-aontú a dleathuítear leis an Acht so, scaireanna do thabhairt amach d'éinne agus ina dtabharfa sé na scaireanna san amach don duine sin dá réir sin agus ina ndiúltóidh an duine sin no ina leigfe sé thairis na scaireanna san no cuid de sna scaireanna san do ghlaca, ní bheidh sé dleathach don chumann san aon tsoláthar bainne do ghlaca ón duine sin faid a leanfidh an diúltú no an fhaillí sin.

(2) Má ghlacann cumann soláthar bainne o éinne contrárdha don alt so beidh an cumann san ciontach i gcionta fén alt so agus ar a chiontú ann ar an slí achmair dlighfar fíneáil ná raghaidh thar deich bpuint do chur air agus ina theanta san fíneáil eile nách mó ná dhá phunt in aghaidh gach lá a leanfidh an cionta.

Soláthar bainne o scaireánach i gcumann eile.

10. —(1) I gcás ina mbeidh sé ceangailte ar chumann leis an Acht so no fé, no le có-aontú a dleathuítear leis an Acht so, scaireanna do thabhairt amach d'éinne agus ina dtabharfa sé na scaireanna san amach dá réir sin, ansan, pe'ca ghlacfidh an duine sin na scaireanna san no ná glacfidh, ní bheidh sé dleathach d'aon chumann eile, gan aontú na Roinne i scríbhinn, aon tsoláthar bainne do ghlaca ón duine sin.

(2) Má ghlacann cumann soláthar bainne o éinne contrárdha don alt so beidh sé dleathach don Roinn fógra i scríbhinn do sheirbheáil tríd an bpost ar an gcumann san á cheangal ar an gcumann san scur de sholáthar bhainne do ghlaca ón duine sin agus má dhineann an cumann san, tar éis seacht lá o sheirbheáil an fhógra san do bheith caithte, soláthar bainne do ghlaca ón duine sin beidh an cumann san ciontach i gcionta fén alt so agus ar a chiontú ann ar an slí achmair dlighfar fíneáil ná raghaidh thar deich bpuint do chur air agus ina theanta san fíneáil eile nách mó ná dhá phunt in aghaidh gach lá a leanfidh an cionta.

(3) Nuair is deimhin leis an Roinn, maidir le héinne dar thug cumann fiach-scaireanna amach fé údarás alt 5 den Acht so, go mbeadh sé fé aon éagcóir no cruatan nea-réasúnta tré bhainne do sholáthar no tré leanúint de bhainne do sholáthar don chumann san, féadfidh an Roinn a údarú d'aon chumann eile soláthar bainne do ghlaca ón duine sin.

(4) Aon chumann a bheidh údaruithe ag an Roinn soláthar bainne do ghlaca o dhuine dar thug cumann eile fiach-scaireanna amach fén Acht so dlighfe sé pé cuid a shocróidh an Roinn de sna fiacha gur tugadh na fiach-scaireanna san amach ina n-aghaidh d'íoc leis an gCuideachtain agus déanfar laigheadú dá réir sin ar an méid de sna fiacha san a bheidh ag an gCuideachtain fós ar an gcumann do chuaidh fé sna fiacha san.

(5) Cuirfar ar nea-mbrí a mbeidh gan glaoch isteach d'fhiachscaireanna do thug cumann amach do dhuine 'na dtabharfidh an Roinn údarás i dtaobh a sholáthair bhainne d'aon chumann eile fé fho-alt (3) den alt so agus raghaidh an nea-mbríochaint sin in éifeacht ón dáta ar ar tugadh an t-údarás san.

(6) Féadfidh cumann a gheobhaidh soláthar bainne fé údarás na Roinne mar a socruítear le fo-alt (3) den alt so agus déanfidh an cumann san má cheanglann agus nuair a cheanglóidh an Roinn air é scaireanna is fiú punt an ceann do réir a n-ainmluacha do thabhairt amach don té o n-a bhfachtar an soláthar san, pé méid acu a dheimhneoidh an Roinn do bheith chó mór ar fad do réir a n-ainmluacha, á n-áireamh go dtí an punt is goire, leis an méid a bheidh gan glaoch isteach de sna fiach-scaireanna gur dineadh ina thaobh fiachas an duine sin do chur ar nea-mbrí do réir fo-alt (5) den alt so.

Deire leis an teora atá le seilbh scaireanna.

11. —D'ainneoin éinní atá san Industrial and Provident Societies Act, 1893, no i rialacha cumainn, féadfidh ball den chumann san leas scaireanna is mó ná dhá chéad punt do bheith aige sa chumann, má bhíonn agus sa mhéid go mbeidh an bhreis sin aige do bharr scaireanna do bheith aige do thug an cumann san amach fén Acht so no dá réir no fé aon chó-aontú a dleathuítear leis an Acht so.

Féadfidh cumainn dul in urrús ar chumainn eile.

12. —Pé uair a bheidh an Roinn tar éis aon airgead do thabhairt ar iasacht do chumann pe'ca roimh rith an Achta so é no dá éis sin, beidh comhacht ag aon chumann eile agus, i gcás aon airgid do tugadh ar iasacht amhlaidh roimh rith an Achta so, tuigfar go raibh comhacht riamh aige dul in urrús ar aisíoc an airgid sin leis an Roinn.

Toirmeasc ar uachtarlanna d'fháil ná do bhunú gan ceadúnas chuige sin.

13. —(1) Ní bheidh sé dleathach d'éinne—

(a) uachtarlann d'fháil, tré n-a ceannach ná ar aon tslí eile, a bheidh, le linn í d'fháil amhlaidh, á hoibriú agus ar siúl mar uachtarlainn, ná

(b) uachtarlann do bhunú in aon áitreabh ná beidh gnó uachtarlainne ar siúl ann le linn an bhunuithe sin,

mara ndinidh an duine sin an uachtarlann san d'fháil no do bhunú fé cheadúnas agus dá réir a dheon an tAire don duine sin chuige sin fén alt so.

(2) Ní bheidh sé dleathach d'éinne uachtarlann do chimeád ar siúl do fuair no do bhunuigh sé féin no éinne eile contrárdha don alt so.

(3) Féadfidh an tAire, más oiriúnach leis é, ceadúnas chun uachtarlann áirithe d'fháil a bheidh á hoibriú agus ar siúl an uair sin mar uachtarlainn no ceadúnas chun uachtarlann do bhunú in aon áitreabh áirithe do dheona d'éinne agus féadfidh an tAire pé coiníollacha a cheangal le haon cheadúnas den tsórt san is dó leis is ceart agus a luadhfa sé sa cheadúnas san.

(4) Má dhineann éinne uachtarlann d'fháil, do bhunú, no do chimeád ar siúl contrárdha don alt so beidh sé ciontach i gcionta fén alt so agus ar a chiontú ann ar an slí achmair dlighfar fíneáil ná raghaidh thar céad punt do chur air agus ina theanta san, i gcás cionta leanúnaigh, fíneáil eile nách mó ná deich bpuint in aghaidh gach lá a leanfar den chionta san.

(5) I gcás ina leathnófar gnó uachtarlainne tré shaghas, tré bhrainse no tré roinn ghnótha uachtarlainne ná beidh ar siúl san uachtarlainn sin an uair sin do chur leis, tuigfar chun crícheanna an ailt seo gur uachtarlann ar leithligh an saghas, an bhrainse, no an roinn ghnótha san agus bainfidh an t-alt so leis dá réir sin.

(6) Chun crícheanna an ailt seo tuigfar uachtarlann do bheith á bunú ag duine nuair a osclóidh an duine sin an uachtarlann san chun gnó uachtarlainne do dhéanamh inti.

Toirmeasc ar uachtarlanna áirithe do chimeád ar siúl gan ceadúnas chuige sin.

14. —(1) Ní bheidh sé dleathach d'éinne tar éis mí do bheith caithte o rith an Achta so uachtarlann le n-a mbaineann an t-alt so do chimeád ar siúl mara n-údaruítear don duine sin san do dhéanamh le ceadúnas a dheonfidh an tAire fén alt so.

(2) Féadfidh an tAire, más oiriúnach leis é, ceadúnas chun uachtarlann áirithe le n-a mbaineann an t-alt so do chimeád ar siúl do dheona d'éinne fé réir pé coiníollacha (más ann dóibh) a luadhfidh an tAire sa cheadúnas san.

(3) Má chimeádann éinne uachtarlann ar siúl contrárdha don alt so beidh sé ciontach i gcionta fén alt so agus ar a chiontú ann ar an slí achmair dlighfar fíneáil ná raghaidh thar céad punt do chur air agus ina theanta san fíneáil eile nach mó ná cúig puint fhichead in aghaidh gach lá a leanfar den chionta.

(4) Baineann an t-alt so le haon uachtarlainn gur dineadh, an ladh lá d'Eanair, 1928, no dá éis sin, agus roimh rith an Achta so, í d'oscailt den chéad uair chun gnó uachtarlainne do dhéanamh inti no í d'ath-oscailt chun gnó uachtarlainne do dhéanamh tar éis tréimhse ina raibh an gnó san gan bheith á dhéanamh inti agus baineann sé fós le haon uachtarlainn gur leathnuíodh a gnó, an 1adh lá d'Eanair, 1928, no dá éis sin, agus roimh rith an Achta so, tré shaghas, tré bhrainse no tré roinn ghnótha uachtarlainne ná raibh ar siúl san uachtarlainn sin an uair sin do chur leis.

Breacacháin, etc., uachtarlann d'iniúcha.

15. —(1) Ar a cheangal san air d'oifigeach don Roinn chun crícheanna an Achta so, déanfidh gach éinne bheidh i gcúram uachtarlainne do réir bhrí an Achta so gach breacachán, leabhar agus scríbhinn eile a bheidh ina chimeád aige agus a bhaineann leis an uachtarlainn sin do thaisbeáint don oifigeach san agus leigint don chigire sin iad do scrúdú agus cóipeanna do dhéanamh díobh no sleachta do thógaint asta.

(2) Má theipeann ar éinne forálacha an ailt seo do chólíona no má dhiúltuíonn sé d'iad do chólíona, beidh sé ciontach i gcionta fén alt so agus ar a chiontú ann ar an slí achmair dlighfar fíneáil ná raghaidh thar cúig puint do chur air.

Comhachta cigirí.

16. —(1) Einní no aon rud a cheanglann an tAcht so (lasmuich den alt so) ar an Roinn no a údaruíonn sé dhi do dhéanamh féadfidh cigire don Roinn é dhéanamh agus nuair a déanfar amhlaidh é tuigfar chun crícheanna an Achta so gurb í an Roinn do dhin é.

(2) Aon scríbhinn a thabharfidh le tuisgint gur thug an Roinn amach í fén Acht so agus a thabharfidh le tuisgint í bheith sighnithe ag cigire don Roinn thar ceann na Roinne déanfar, gan cruthúnas ar shighniú an chigire sin ná ar a údarás chun gníomhú mar chigire den tsórt san, í do ghlaca i bhfianaise i ngach cúirt bhreithiúnais mar scríbhinn den tsórt san go dtí go gcruthófar a mhalairt.

(3) San alt so cialluíonn an focal “cigire don Roinn” cigire don Roinn dá n-údaróidh an Roinn go speisialta no go generálta gníomhú mar chigire chun crícheanna an Achta so.

Rialacháin.

17. —Féadfidh an tAire, le hordú, rialacháin do dhéanamh i dtaobh éinní a eireoidh fén Acht so agus go generálta chun an tAcht so do chur in éifeacht.

Costaisí.

18. —Sa mhéid go gceadóidh an tAire Airgid é is amach as airgead a sholáthróidh an tOireachtas a híocfar gach costas fé n-a raghaidh an tAire no an Roinn i bhfeidhmiú an Achta so.

Gearr-theideal.

19. —Féadfar Acht na nUachtarlann, 1928 , do ghairm den Acht so.